‘Rouw raakt ook kinderen diep. Het is belangrijk hen de ruimte te geven om te voelen en te uiten. Als rouwcoach begeleid ik kinderen in dit proces, zodat ze hun verlies kunnen verwerken en een gezonde basis krijgen voor de toekomst.’
De kennis over rouw bij kinderen wordt nog te weinig gedeeld. Het belang hiervan is juist ontzettend groot. Kinderen hebben bij het verlies van een dierbare een hele andere ervaring dan veelal de volwassen personen om het kind heen. Iedereen rouwt op zijn of haar eigen manier. Bij kinderen is daarin nog een andere laag aanwezig. Het proces van herrouwen.
Wat is herrouwen?
Herrouwen is het herbeleven van rouw. Een kind kan na een bepaalde gebeurtenis van slag zijn waarbij dit niet voor de naasten te herkennen is aan het fenomeen rouw. Dat maakt het daarom ook zo lastig. Kinderen groeien en ontwikkelen zich, en naarmate ze ouder worden, veranderen ook hun emoties en het begrip van verlies. Dit kan betekenen dat een kind op verschillende momenten in zijn of haar leven opnieuw wordt geconfronteerd met verlies, vaak afhankelijk van hun ontwikkelingsfase.
Bijvoorbeeld, een kind dat op jonge leeftijd een ouder verliest, kan op latere leeftijd plotseling opnieuw rouwen wanneer het beter begrijpt wat dood is en wat het verlies betekent. Dit kan verwarrend zijn voor ouders, omdat het lijkt alsof het kind opnieuw rouwt, maar in werkelijkheid is het een onderdeel van de groei en het proces van herrouwen.
Door diverse praktijksituaties, in mijn rol als coach en uitvaartspreker. Maar ook in mijn rol als leerkracht heb ik kinderen in deze situaties mogen begeleiden. In een klas met leerlingen is het van belang dat het kind weet wanneer hij of zij iets mag aangeven. Of anders gezegd ‘dit mag voelen’. De herkenning hiervan is al een eerste stap.
Het belang van ondersteuning
De impact van verlies kan een leven lang meegaan, maar door kinderen de juiste ondersteuning te bieden, kunnen we hen helpen om op een gezonde manier met rouw om te gaan. Dit stelt hen in staat om niet alleen het verlies te doorleven, maar ook veerkrachtiger te worden in de toekomst. Als rouwcoach is het mijn doel om kinderen te ondersteunen in deze moeilijke tijd en hen te helpen hun eigen unieke rouwproces te doorlopen, op een manier die hen helpt te groeien en te genezen.
Waarom is het contact met het kind zo belangrijk?
Met het lastige gevoel van rouw voelt het kind zich al anders dan anderen. Als professional (bijvoorbeeld in de rol van docent) is het een moeilijke keuze wanneer je iets aangeeft aan het betreffende kind. Of wordt een interactie uitgesteld om een lastige situatie te voorkomen. Echter creëer je hiermee juist afstand. Een korte interactie, een kort moment van aandacht kan voor het kind al verademend zijn. In een workshop rouw bij kinderen heb ik al meerdere scholen mogen voorzien van deze belangrijke informatie.
In dit blog wil ik je graag een aantal belangrijke feiten over rouw bij kinderen delen. Uiteraard sta ik als coach open om je persoonlijk van extra informatie te voorzien. Voel je vrij om na het lezen van deze informatie contact met mij op te nemen. Persoonlijk vind ik het belangrijk dat het onderwerp rouw meer bespreekbaar wordt voor kinderen en dat hierin een goede begeleiding wordt geboden. Dit geeft de kinderen verlichting in hun verdere toekomst.
Rouw bij kinderen: Anders dan bij volwassenen
Rouw is een diep persoonlijk proces dat iedereen anders ervaart, maar het is bij kinderen vaak anders dan bij volwassenen. Voor kinderen kan het verlies van een dierbare verwarrend, beangstigend en moeilijk te begrijpen zijn. Ze kunnen emoties voelen die ze niet altijd kunnen uiten of zelfs begrijpen. De manier waarop kinderen rouwen, is vaak afhankelijk van hun leeftijd, ontwikkelingsfase en het begrip van het concept dood. Als rouwcoach is het mijn taak om kinderen te ondersteunen in dit proces, zodat ze hun emoties kunnen erkennen, uiten en verwerken op een manier die bij hun leeftijd past.
Rouw op basis van leeftijd
Het begrip van rouw verandert naarmate een kind ouder wordt. De manier waarop een kind rouwt, verschilt dan ook sterk afhankelijk van de leeftijd en ontwikkelingsfase.
Peuters en kleuters
Jonge kinderen hebben vaak moeite met het begrijpen van de dood als een definitief en onomkeerbaar proces. Ze kunnen het verlies niet volledig begrijpen en geloven mogelijk dat de persoon weer terugkomt. Dit kan leiden tot herhaalde vragen over de overledene en het idee dat ze altijd weer terugkomen. In deze fase is het belangrijk om simpel en eerlijk te zijn over het verlies, zonder te veel details te geven die het kind kunnen verwarren.
Kinderen van 6-9 jaar
Dit is de leeftijd waarop kinderen beginnen te begrijpen dat de dood permanent is, maar ze kunnen het nog steeds moeilijk vinden om te begrijpen waarom iemand sterft. Ze kunnen zich in deze fase schuldig voelen, denken dat het hun schuld was of moeite hebben met het begrijpen van de emoties van de volwassenen om hen heen. Ze kunnen bijvoorbeeld denken dat het hun schuld is dat iemand is overleden, vooral als er conflicten waren voor het overlijden. Het is belangrijk om hen gerust te stellen en hen de ruimte te geven om vragen te stellen.
Tieners
Tieners begrijpen de dood als volwassenen, maar ze zijn vaak emotioneel kwetsbaarder door de veranderingen die ze doormaken in hun ontwikkeling. Rouw kan zich bij hen uiten in terugtrekking, boosheid of zelfs apathie. Tieners kunnen het gevoel hebben dat niemand hen begrijpt en zich geïsoleerd voelen. Ze hebben behoefte aan een veilige ruimte om hun emoties te uiten, zowel in gesprekken met vertrouwde volwassenen als via andere uitingsvormen, zoals muziek, kunst of schrijven. Het is belangrijk hen niet te pushen om te praten, maar hen wel aan te moedigen hun gevoelens te delen wanneer ze zich er klaar voor voelen.
Rol van een rouwcoach bij kinderen
Rouw bij kinderen kan complex zijn en onduidelijk zijn voor de ouders of verzorgers die hen begeleiden. Als rouwcoach bied ik kinderen de ruimte om hun gevoelens en gedachten te verkennen op een manier die hen niet overweldigt. Ik gebruik technieken die geschikt zijn voor hun leeftijd, zoals tekeningen, verhalen of andere creatieve uitingen, om hen te helpen hun gevoelens te verwerken. Daarnaast is het belangrijk om met ouders of verzorgers samen te werken, zodat zij ook leren hoe ze hun kind het beste kunnen ondersteunen in dit proces.
Rouwcoaching biedt kinderen de begeleiding die ze nodig hebben om het verlies te begrijpen, hun emoties te uiten en een gezonde manier van rouwen te ontwikkelen. Dit proces helpt hen niet alleen om het verlies van een dierbare te verwerken, maar ook om vaardigheden te ontwikkelen die hen ondersteunen bij toekomstige uitdagingen in hun leven. In plaats van rouw te onderdrukken of te negeren, leer ik kinderen hoe ze hun emoties op een gezonde manier kunnen erkennen en verwerken, zodat ze sterker uit de ervaring komen. Waarbij de herinneringen ook in tact mogen blijven. Deze kunnen juist houvast bieden aan hun toekomst.